Tanı & Tedaviler bölümümde okuyacağınız tamamen bana ait olup tedavi amaçlı değil hasta bilgilendirme amaçlıdır. Uzun süredir üzerinde çalıştığım kitabıma ait dünden bugüne ROMATİZMAL HASTALIKLAR hakkında en çok merak edilen bilgileri soru cevap şeklinde açıklayacağım.

• Romatizma Nedir?

Ülkemizde günlük hayatta sık olarak kullanılan romatizma kelimesi aslında biz romatoloji hekimleri için tek başına bir şey ifade etmemektedir. Bu kelime Romatizmalarım azdı yağmur yağacak, ateşli romatizma, iltihaplı romatizma, kalp romatizması gibi kalıplar içerisinde karşımıza çıkmaktadır. Ancak romatizma diye bir hastalık yoktur. Bazen poliklinikte karşıma gelen hastaya “Ne şikayetiniz var?” şeklinde sorduğumda  “Romatizma” şeklinde tek kelimelik bir cevap verip susmakta ve benden bir reçete veya ilaç adı beklemektedir. Oysa bugün için her biri birbirinden farklı bulguları ve farklı tedavileri olan 100’den fazla romatizmal hastalık bulunmaktadır. Hatta aynı hastalık her bireyde farklı seyredebilmekte ve aynı tanıyı alan hastalara da farklı tedavi metotları uygulanabilmektedir. Bu nedenle romatizma yerine romatizmal hastalıklar demek çok daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

• Romatizmal hastalıklar ile hangi branşlar ilgilenmektedir?

Çok sayıda farklı romatizmal hastalık olduğundan bu hastalıkların hepsine romatoloji bölümünün yetişmesi imkansızdır. Bu nedenle fizik tedavi ve rehabilitasyon (FTR) uzmanları, ortopedi uzmanları da bu hastalıklarla ilgilenmektedir. Çok kabaca bir ayırım yaparsak romatoloji uzmanları iltihabi romatizmal hastalıklara daha ön planda bakarken, FTR ve ortopedi iltihabi olmayan romatizmal hastalıklara bakmaktadır. Bazı durumlarda da hastalar göz bulgularıyla göz hastalıklarına, deri bulgularıyla dermatolojiye, sinir sistemi bulgularıyla nörolojiye, akciğer bulgularıyla göğüs hastalıklarına, kalp bulgularıyla kardiyolojiye başvurmakta altından bu bulgulara sebep olabilen bir romatizmal hastalık çıkabilmektedir. Tabii ki hastanın ilk başvurması gereken hekimi aile hekimi olduğundan aile hekimlerinin de romatizmal hastalıklar konusunda bilgili olmaları ve gerekli bazı hastaları doğru branşa yönlendirmeleri önemlidir.

• Romatoloji Bilim Dalı hangi hastalıklarla uğraşır?

İç Hastalıkları (Dahiliye), çok geniş bir anabilim dalı olduğundan yan dallara ayrılmıştır. Bu yan dallarda uzman olmak için önce 5 yıllık iç hastalıkları uzmanlığını tamamlayıp dahiliye uzmanı olmak gerekir. Yan dal uzmanlıklarından Endokrinoloji şeker hastalığı, tiroid hastalıkları gibi hormonal hastalıklarla; Gastroenteroloji mide, barsak, karaciğer hastalıklarıyla; Hematoloji kan hastalıklarıyla; Nefroloji böbrek hastalıklarıyla ilgilenmektedir. Romatoloji bu bilim dalları içerisinde en genç olanıdır ve son yıllarda adı çok daha sık duyulmaktadır. Romatoid artrit, Bağdoku hastalıkları (Lupus hastalığı, Sjögren sendromu, skleroderma, dermatomiyozit), Ankilozan spondilit, Sedef romatizması, Vaskülitler, Behçet hastalığı, Ailevi Akdeniz Ateşi, Gut hastalığı romatolojinin başlıca hastalık gruplarını oluşturmaktadır. Bundan sonraki sorularda bu hastalıklara ve bu hastalıklarla karışabilen sık görülen kireçlenme, yumuşak doku romatizması ve kemik erimesine daha ayrıntılı olarak bakacağız.